Alzheimer hastalığının belirtileri ve tedavi yöntemleri

Bunama (demans) bulgusunun en yaygın nedeni olan Alzheimer hastalığı, bir ileri yaş hastalığı olarak bilinir.

Yaşla birlikte beynin yapısının hasar görmesiyle ortaya çıkan, başta bellek (hafıza) olmak organizma gibi davranmak, günlük kullanımları ve genel olarak tabloyla kendini belli ediyor.

Erken tanımanın önemi

Yaşa bağlı olarak yayılması için, yaşam süresinin uzadığı günümüzde eskisinden daha sık rastlanıyor. Erken tanı hastalığın seyrini geciktireceği için hem hastaların hem de onları bakım veren yakınları için büyük önem arz ediyor.

1902’de belirtiler saptandı

Alzheimer hastalığı belirtilerine ilk kez Alois Alzheimer adlı Alman nöropsikiyatristi 1902 yılında dikkat çekti ve tanıdığı ilk hastasının ölümünden sonra yaptığı otopside beyinde fiziksel değişimlerinin de saptadı.

İncelediği örnek beyinlerde birleştirme beyin korteksinde inceltme, yapılandırma içinde ve çevresinde farklı birikimler gördü, beyinde oluşan plak ve lifleri kullanma bilimsel yayınlarıyla Alzheimer hastalığını tanımladı.

Alzheimer hastalığının nedenleri

Yıllardır yapılan araştırmalara rağmen hastalığın kesin bir nedeni bulunamadı. Ancak çeşitli risk yaygın olarak tanımlandı:

· ileri yaş

· Ailede Alzheimer öyküsünün bulunması: Hepsinin yüzde 25 i genetiktir ve bazı gen bozulmalarına bağlı olduğu Yedi.

· geçmişte yaşanan kafa travmaları

· Uyku düzeni

· Yetersiz etkinlikler aktivite

· Obezit

· Sigara kullanmak veya sürekli olarak sigara dumanına maruz kalmak

· Yüksek tansiyon ve yüksek ağırlıklar

· Kötü kontrollü tip 2 diyabet hastalığına sahip olmak

· Yetersiz, dengesiz ve sağlıksız beslenmek

Hücreler arası iletişimin bozulmasına yol açılıyor

Alzheimer hastalığı, hafızayla ilgili olan ve hipokampus adı verilen beyin hücrelerinin büyümesi ve bu belirtilen beyin hücreleri (nöron) içinde kötü nörofibriller ve yumakların kanatlarına neden oluyor.

Yine birikim kötü arası protein birikimleri (amiloid) ile kesinlikle bir durum yapıları. Hücre içi ve yuvalar arası bu kötü birikimler hücreler ve hücreler arası iletişimin bozulmasına ve dokuların küçülmesine (atrofi) yol açması ve hastalık belirtileri ortaya çıkıyor.

Alzheimer hastalığının belirtileri

Ne yazık ki oldukça sinsi ve başlangıçta yavaş ilerleyen bir hastalık. Gizli evren dediğimiz ilk dönemde hasta yakınları hastalarda basit unutkanlıklar fark ediyor. Kognitif (bilişsel) alanında belli belirsiz bozulma ve gerilemelerle başlıyor.

Kişi hafif unutkanlık ya da deneme alanında hafif yakınmalar ile gizli süre devam ediyor. Karar vermede, algılamada veya konuşma yetilerinde azalma oluyor. Bu aşamada normal yaşamı sürdürebildiği için tanı gücünü ortaya koymaktadır. Konuşmanın ağırlaştığı dönemde ise Alzheimer’a konuyor.

Günlük yaşamda özellikle yakın vakaların unutulmasıyla birlikte olanlar yaşanıyor. Kişilerin, görüntülerin ve yaşanan yerlerin unutulması törenlerinden. Dağıtımının genişletilmesiyle birlikte görülen kullanım alanları:

· Bilinçli alıcılığı

· Kişinin bulunduğu çevreye uyum sağlamakta zorlanması

· Kişinin iyi yakalandığı yerlerde kaybolması

· Konuşma ve dil anlatımına ilişkin sorular

· Saldırganlık, aile ve arkadaşlarından olağan dışı taleplerde bulunma, gösteriye karşı şüphe duyma gibi kişilik yapısının gelişimi

· Halüsinasyon ve sanrılar

· Motivasyon ve öz saygı düşüklüğü

· Kişilerin günlük aktivitelerini yardımsız yapmakta zorluk çekmesi

· Kişinin hatırlayamadığı olaylara inkar etmesi

· Kaygı ve depresyon

Bu büyüme hızları artıyor ve hastaların yakın çevrelerindeki ve yaşadıkları yerlerde hatta onları tanımayanlar hale geliyorlar. Yaşamlarını sürdürebilmek için bakıma muhtaç oluyorlar.

Alzheimer hastası

Genellikle 65 yaş üstü kişiler ya da yakınları unutkanlık ve kişilik koltuk şikayetiyle doktora başvuruyorlar. Bunamanın en yaygın nedeni olan Alzheimer hastalığı için spesifik bir tanı yöntemi yok.

Tıbbi öykünün alınmasından sonra gözlemlenen görme, denge, duyu, davranış, hafıza ve refleksleri ölçen çeşitli taramalar yapılıyor. Tanının kendine özgü ve benzer varlıklarına ilişkin araştırmaların ekarte çalışmasına yönelik olarak kan testi, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntülemesi (MR) gibi uygulamalar ve kişilik kullanımı de uygulanabiliyor.

Alzheimer hastalığının bazı genetik yapıları ile benzerlerini gösterebildiğinden bu korumayı amaçlayarak gen taramalarının da kalıcı olması gerekebiliyor. Bilişsel testler özellikle Mini Mental Test tanı koymada çok önemli.

Alzheimer tedavisi

Kesin doğum tedavisi altına alınmasıyla birlikte, hastalığın belirtilerinin geciktirilmesi için çeşitli ilaçlar ve tedavi yöntemleri uygulanabiliyor. Hasta yaşı, hastalık düzeyi göz önündeki kişinin sahip olduğu tedavi düzeni oluşturuluyor.

Alzheimer hastalarının ev ortamında çeşitli yapıların yapılması ve özellikle yalnız yaşayan hastalar için dikkat çekici işaretler, hatırlatıcı notların kullanılması gerekiyor. Bilişsel stimülasyon terapileri gibi bireysel veya toplu olarak uygulanabilen psikiyatrik terapiler hafızanın kaygısına, problem çözmeye ve dilin korunmasına katkıda bulunabiliyor.

Çeşitli ilaçlar (donazepil, rivostigmin, takmin, memantin gibi) tedavisini yönetmek amacıyla doktor tarafından reçete edilebiliyor.

Alzheimer hastalığından korunma yolları

Ailesinde Alzheimer hastalığı olan kullanıcıların risk korkularından kaçınması gerekiyor. Hareketli yaşam, sigaradan tüketim ve sağlıklı beslenmek çok önemli. Ayrıca öngörü belirtilerine karşı akıl yürütme yöntemleri ve bu tür çalıştırmaya sahip olan kullanıcının erken dönemde doktora kullanması çok önemli.

Orta yaşta geçmişseniz ve Alzheimer’a sahip olanlar taşıyorsanız en kısa zamanda bir sağlık kuruşuna başvurmanız erken tanı ve değerlendirme açısından olumlu sonuçlar verir.